Cenoty, Meksyk, Riviera Maya, Jukatan, jaskinie, troglofile, stygofile, życie jaskiniowe, biologia jaskiń, ryby
Węgorz amerykański (Anguilla rostrata) to jeden z najrzadziej spotykanych stygofili (troglofili zamieszkujących zalane części jaskiń). Występuje na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej. Należy do nadrzędu (Superdordo) Elopomorphów, grupy filogenetycznie starożytnych teleostów (doskonałokostnych) w gromadzie ryb promieniopłetwych. Po hiszpańsku mówimy na niego Anguila americana. Po polsku mógłby się nazywać węgorzem dziobatym albo długonosym – w bezpośrednim tłumaczeniu z łaciny. Jego lokalna nazwa, pochodząca z języka maaya to tsucan.
Jak odróźnić węgorza amerykańskiego od innych troglofili i troglobiontów?
Jednym z najrzadziej spotykanych organizmów w zalanych systemach jaskiniowych Riviera Maya w Meksyku jest ślepy węgorz jaskiniowy (Ophisternon infernale). W odróźnieniu od ofisternona, tsucan posiada jednak oczy oraz szczątkowe ubarwienie. Docelowo tscuan może być znacznie większy od ofisternona, który dorasta do maksymalnie 32,5 cm. Węgorz amerykański może osiągać aż 1,22 m długości i 7,5 kg wagi. Nasze węgorze w cenotach są jednak znacznie, znacznie mniejsze…
Jak wygląda tsucan – węgorz amerykański?
Węgorz amerykański (Anguilla rostrata) przypomina goa’ulda z serii filmów science fiction Stargate. Ma smukłe, giętkie, wężowate ciało pokryte warstwą śluzu. Wydaje się przez to śliski i nagi. Z bardzo krótkiego dystansu daje się jednak dostrzec u niego drobne łuski, które pojawiają się dopiero po stadium larwalnym. Długa płetwa grzbietowa węgorza ciągnie się od środka jego korpusu i łączy się z uwstecznioną płetwą ogonową oraz podobną doń płetwą odbytową.
Tsucan – węgorz amerykański nie ma płetw brzusznych, a stosunkowo małe płetwy piersiowe znajdują się blisko linii środkowej, za głową i pokrywami skrzelowymi. To jeszcze bardziej upodabnia go do goa’ulda niż węża. Ubarwienie węgorzy amerykańskich jest zróżnicowane – od oliwkowozielonego, brązowego po zielonkawożółte, z jasnoszarym lub białym brzuchem. Węgorze z wód przejrzystych są często jaśniejsze niż te z ciemnych, bogatych w kwas garbnikowy.
Środowisko i cykl życia węgorzy amerykańskich
Węgorz amerykański (Anguilla rostrata) żyje w akwenach słodkowodnych i estuariach. Opuszcza jednak swoje środowisko, by wpłynąć do Oceanu Atlantyckiego i odbyć tarło w spokojnych wodach Morza Sargassowego. W drodze tej traci układ pokarmowy. Tarło węgorzy amerykańskich odbywa się daleko od brzegu. Samica może złożyć 0,5–8,5 milionów jaj, po czym umiera. Jaja węgorzy unoszą się jakiś czas w wodzie.
Po wykluciu i przekształceniu larw w przeroczyste leptocefale o liściastym kształcie, które dryfują z prądami oceanicznymi przez 7–12 miesięcy, młode węgorze kierują się ku wybrzeżom Ameryki Północnej, gdzie przeobrażają się w przezroczyste węgorzyki (tzw. glass eels) i wchodzą do systemów słodkowodnych, gdzie rosną i nabierają pigmentu jako żółte węgorze (yellow eels), aż osiągną dojrzałość. Ich płeć uzależnia się od zagęszczenia populacji.
Węgorz amerykański w Ameryce
Węgorz amerykański (Anguilla rostrata) występuje wzdłuż wybrzeża Atlantyku w przybrzeżnych wodach morskich od Wenezueli po Grenlandię i Islandię. W głębi lądu sięga do Wielkich Jezior i Missisipi wraz z dopływami aż do Minnesoty i Wisconsin. Zajmuje rzeki wpadające do Zatoki Chesapeake, rzeki Delaware i Hudson, a także rzeki na północy aż po Rzekę Świętego Wawrzyńca. Obecny jest również w systemach rzecznych wschodniej części Zatoki Meksykańskiej i niektórych obszarach dalej na południe w tym badzo wyjątkowo w cenotach na półwyspie Jukatan.
Podobnie jak wszystkie węgorzowate, w wodach otwartych poluje głównie nocą, a w ciągu dnia ukrywa się w mule, piasku lub żwirze blisko brzegu, na głębokości około 1,5–1,8 m. Żywi się skorupiakami, owadami wodnymi, małymi rybami i prawdopodobnie wszelkimi organizmami wodnymi, które może znaleźć i zjeść. Cenoty to inne środowisko – tutaj tsucana / węgorza amerykańskiego dość często spotykamy w dzień, w tym na zwykłych nurkowaniach rekreacyjnych. Zwykle w tych samych miejscach… 😉
